در این مطلب به انواع سیستم های آبیاری در گلخانه اشاره شده است. در گلخانه‌ها، سیستم‌های آبیاری اهمیت زیادی برای توسعه و رشد گیاهان دارند. سیستم‌های آبیاری علاوه بر بهره‌وری منابع آب، به کنترل دقیق‌تر نیازهای آبی گیاهان کمک کرده و شرایط بهینه‌ای برای رشد فراهم می‌آورند. آبیاری در گلخانه‌ها معمولاً به چندین روش انجام می‌شود که شامل سیستم‌های قطره‌ای، آبیاری موازی، سیستم‌های اسپری و آبیاری هیدروپونیک می‌شود.
سیستم آبیاری قطره‌ای، آب را به صورت مستقیم و به دقت به نقاط اطراف گیاهان تحویل داده و به کاهش هدر رفت آب و افزایش بهره‌وری منابع کمک می‌کند. سیستم آبیاری موازی نیز آب را از طریق لوله‌ها به سطح خاک رسانده و برای گیاهانی مناسب است که به آب زیادی نیاز دارند. همچنین، سیستم‌های اسپری آب را به صورت آلوده به هوا پراکنده کرده و برای گیاهانی مفید هستند که به رطوبت بالا نیاز دارند. در نهایت، سیستم آبیاری هیدروپونیک، که بر اساس روش‌های آبیاری بدون خاک انجام می‌شود، آب را با ترکیب مواد مغذی برای رشد گیاهان ارائه می‌دهد.
البته در ادامه مقاله هر کدام از موارد را به طور کاملاً تخصصی توضیح خواهیم داد.
آشنایی با انواع سیستم های آبیاری در گلخانه
سیستم‌های آبیاری در گلخانه‌ها می‌توانند به شکل‌ها و انواع مختلفی طراحی شده باشند.در زیر به برخی از این انواع اشاره است:
۱. سیستم آبیاری قطره‌ای در گلخانه‌ها
قبل از نصب گلخانه حتماً به روش آبیاری توجه داشته باشید. آبیاری قطره‌ای یک روش پیشرفته برای آبیاری گیاهان در گلخانه‌ها بوده و به بهره‌وری منابع آب و مواد مغذی کمک می‌کند. در این سیستم، آب به صورت مستقیم و با دقت به نقاط زیر برگی یا جایگاه‌های خاص درختان و گیاهان تحویل داده می‌شود.
- لوله‌های مخصوص آبیاری در اطراف گیاهان نصب می‌شود.
- آب با فشار کم از این لوله‌ها عبور کرده و از طریق نازل‌ها به صورت قطره‌ای تخلیه می‌شود.
این نوع آبیاری دقیق و موثر بوده و اجازه می‌دهد تا گیاهان فقط به مقدار دقیقی از آب و مواد مغذی که نیاز دارند دسترسی داشته باشند، که این موجب کاهش هدررفت آب و افزایش بهره‌وری آبیاری می‌شود. علاوه بر این، آبیاری قطره‌ای به کنترل بهتر شرایط رطوبتی خاک کمک کرده و از رشد علف‌های هرز و بیماری‌های خاکی جلوگیری می‌کند، که باعث بهبود کیفیت و عملکرد محصول می‌شود.
۲. آبیاری هیدروپونیک در گلخانه‌ها
سیستم آبیاری هیدروپونیک یک روش نوآورانه برای کشت گیاهان در گلخانه‌ها است که بدون استفاده از خاک عمل می‌کند. در این روش، ریشه‌های گیاهان به صورت مستقیم در محلول آبی قرار می‌دهند که حاوی مواد مغذی لازم برای رشد گیاهان است. این محلول آبی به عنوان جایگزین خاک عمل کرده و از طریق سیستم لوله‌ها یا مخازن به گیاهان تحویل داده می‌شود. سیستم آبیاری هیدروپونیک شامل چند روش است
- فلوتینگ : ریشه‌های گیاهان در محلول آبی شناور هستند که بر روی سطح قرار دارد.
- نوع ناپایدار: محلول آبی به مدت کوتاهی به ریشه‌های گیاهان تحویل داده و سپس برداشته می‌شود.
- نوع استاتیک : ریشه‌های گیاهان به صورت دائمی در محلول آبی غوطه ور هستند.
مزایای روش هیدروپونیک شامل موارد زیر است:
- بهره‌وری بالا در مصرف آب
- کنترل دقیق‌تر مواد مغذی
- رشد سریع‌تر گیاهان
- امکان کشت گیاهان در شرایط کم آبی و خاکی
- بهبود کیفیت محصولات
- کاهش هدر رفت مواد مغذی
- کنترل بهتر بیماری‌ها و آفات
این سیستم در کنار توسعه تکنولوژی‌های پیشرفته و نصب تجهیزات گلخانه ای مانند سنسورها و کنترل‌های هوشمند، به بهره‌وری و عملکرد بهتر گیاهان کمک می‌کند.
۳. سیستم آبیاری اسپری یا بارانی ر گلخانه‌ها
سیستم آبیاری اسپری با بارانی یک روش پرکاربرد برای آبیاری گلخانه‌ها بوده و به طور گسترده در بسیاری از مناطق جهان به کار می‌رود. این سیستم اساساً شامل یک سری فناوری‌ها و تجهیزات است که آب را به صورت باران کوچک و یکنواخت بر روی محصولات پخش می‌کند. در ادامه، جزئیات بیشتری ارائه می‌دهم:
- منبع آب: این سیستم نیاز به یک منبع آب دارد که میتواند شامل مخازن آب یا سیستم‌های آبیاری مرکزی است. آب معمولاً از چاه یا شبکه آبیاری شهری تأمین می‌شود.
- پمپ و سیستم توزیع: آب از منبع (مخزن یا شبکه) توسط یک پمپ به سیستم اسپری بارانی تأمین می‌شود. این سیستم شامل لوله‌ها، شیرهای کنترل و شیرهای برقی بوده و به طور مستقیم یا غیرمستقیم به فناوری‌های اسپری متصل می‌شود.
- فناوری‌های اسپری: اسپری بارانی شامل فناوری‌های مختلفی مانند فومیگاسیون، برش سنتز و هیدرولیک بوده و هرکدام از این فناوری‌ها ویژگی‌های خاصی دارد که برای گیاهان خوب است.
۴. سیستم آبیاری مه پاش یا مه‌افشان در گلخانه‌ها
سیستم آبیاری مه پاش یا مه‌افشان یک روش مدرن و کارآمد برای آبیاری گلخانه‌ها است. شرکت های گلخانه سازی تجهیزاتی را در گلخانه‌ها نصب می‌کنند که فشار آب را افزایش داده و آب را به صورت مه کوچک و یکنواخت بر روی گیاهان می‌پاشند. این روش معمولاً در مناطقی که نیاز به آبیاری دقیق و کنترل رطوبت بالا دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در ادامه جزئیات بیشتری در مورد این سیستم ارائه شده است:
✓ پمپ و سیستم توزیع: آب برای مه‌افشانی از یک منبع اصلی (مثلاً مخزن آب یا شبکه آبیاری) با پمپ فشار قوی به سیستم توزیع منتقل می‌شود. این سیستم شامل لوله‌ها، شیرهای کنترل و شیرهای برقی بوده و آب را به دقت و بر حسب نیاز به ایستگاه‌های پاشش مه می‌رساند.
✓ فناوری پاشش مه: ایستگاه‌های پاشش مه معمولاً شامل اسپری‌های خاص هستند که به طور خودکار یا دستی فعال می‌شوند. اسپری‌ها دارای دیسک‌های خاصی هستند که باعث تولید مه ریز و یکنواخت می‌شوند. در برخی از سیستم‌ها از تکنولوژی‌های هوشمند استفاده می‌شود که به تنظیمات خاص و تغییرات رطوبتی گلخانه واکنش نشان می‌دهند.
✓ مزایا: سیستم آبیاری مه‌افشان برای کشاورزان چندین مزیت دارد از جمله کنترل دقیق رطوبت، کاهش مصرف آب، کاهش هدررفت آب و مواد مغذی، کاهش احتمال بیماری‌ها و آفت‌ها، افزایش بهره‌وری گیاهی و… همچنین، این روش به ایجاد محیط رطوبتی مطلوب برای گیاهان کمک کرده و در نهایت به رشد و توسعه بهتر گیاهان منجر می‌شود. با اینکه سیستم آبیاری مه‌افشان نیاز به سرمایه‌گذاری اولیه بالا دارد، اما به علت مزایایی که ارائه می‌دهد، به طور گسترده در بخش‌های مختلف کشاورزی و گلخانه‌داری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۵. سیستم آبیاری زیرزمینی در گلخانه‌ها
طراحی ساخت گلخانه با روش آبیاری زیرزمینی یک روش موثر و کارآمد برای آبیاری گلخانه‌ها بوده و به طور اصولی شامل عناصر زیر است:
- ابتدا شبکه لوله‌کشی زیرزمینی طراحی و نصب می‌شود. این شبکه معمولاً شامل لوله‌های پلی اتیلن یا PVC بوده و به طول مورد نیاز برش داده و به هم متصل می‌شوند. لوله‌ها باید به طور متناسب با اندازه گلخانه و نیاز آبی گیاهان انتخاب شوند.
- نازل‌های آب هستند که ب را به اطراف ریشه گیاهان می‌رسانند.
- سنسورهای رطوبت میزان رطوبت خاک را تعیین می‌کنند تا دستورات لازم را برای آبیاری زیرزمینی ارسال کنند.
همچنین بخوانید: پد سلولزی
کلام آخر
در این مطلب به سیستم های آبیاری در گلخانه اشاره شد. برای آشنایی بیشتر با تجهیزات آبیاری گلخانه‌ای و هزینه ساخت گلخانه توصیه می‌کنیم به سایت‌های معتبر مراجعه کرده و اطلاعات کاملی از کارشناسان دریافت کنید.
