در این مطلب به مهمترین آفات و بیماری های گیاهان گلخانه ای اشاره شده است. در گلخانه‌ها، گیاهان ممکن است با مجموعه‌ای از آفات و بیماری‌ها مواجه شوند که میتواند به رشد و توسعه آنها آسیب برساند. این مشکلات از طریق انتقال از گیاهان دیگر، خاک، آب یا حتی هوا وارد گلخانه می‌شوند. آفات شامل حشرات مختلفی مانند سوسک‌ها، پس‌زنبورها، پشه‌ها و کنه‌ها بوده و به گیاهان آسیب می‌رسانند.
همچنین بیماریهای مختلف نیز از جمله قارچ‌ها، باکتری‌ها و ویروس‌ها به گیاهان آسیب رسانده و باعث کاهش عملکرد و کیفیت محصولات می‌شوند. برای مدیریت بهتر این مشکلات، شناخت دقیق از آفات و بیماری‌ها، اقدامات پیشگیری، استفاده از روش‌های مدیریت شیمیایی و بیولوژیکی، و نظارت دقیق بر شرایط محیطی گلخانه به هنگام احداث گلخانه ضروری است.
آشنایی با مهمترین آفات و بیماری های گیاهان گلخانه ای
در طراحی ساخت گلخانه، مواجهه با آفات و بیماریهای گیاهی امری حیاتی است. برای درک بهتر موضوع ده مورد از آفات و بیماریهای شناخته شده در گلخانه را به طور کامل معرفی می‌کنیم:
- تارتن خاکستری (Botrytis cinerea): یک قارچ پارازیتی بوده و بر روی گل‌ها و برگ‌های گیاهان رشد کرده و باعث پوسیدگی آنها می‌شود.
- سفیدک پودری (Powdery Mildew): یک بیماری قارچی بوده و باعث پوشیده شدن سطوح برگ‌ها با لایه‌های سفید ریز می‌شود و اکثر گیاهان را از بین برده و نابود می‌کند.
- سوسک سفید گلخانه‌ای (Greenhouse Whitefly): یک حشره کوچک بوده و بر روی برگ‌ها قرار می‌گیرد، باعث رسیدگی آنها، افزایش تولید موم و انتقال بیماری‌ها می‌شود.
- سوسک مومی (Thrips): حشراتی کوچک هستند که باعث شکستگی بافت‌های گیاهی شده و می‌توانند باعث تغییر رنگ و شکل گیاهان شوند.
- نماتود (Nematodes): این حشرات کوچک به ریشه‌ها آسیب زده و باعث اختلال در جذب مواد غذایی گیاهان می‌شوند.
- موریانه‌های خزه‌ای (Spider Mites): این حشرات مرغوب در گلخانه‌ها بر روی برگ‌ها سرگرم فعالیت شده و باعث خشک شدن و زردی آنها می‌شوند.
- پوسیدگی ریشه (Root Rot): یک بیماری قارچی بوده و باعث تخریب سیستم ریشه گیاه می‌شود و به علت اختلال در جذب مواد غذایی باعث ضعف و مرگ آن می‌شود.
- سفیدک سرخ (Red Spider Mite): یکی دیگر از مورچه‌های خزه‌ای بوده و باعث زرد شدن و خشک شدن برگ‌ها می‌شود و در اثر فعالیت آنها بر روی برگ‌ها، بافت‌های گیاهی تخریب می‌شود.
- آفت دانه‌خوار (Seed Weevils): حشراتی هستند که بذرها را خورده و باعث ضرر جدی به محصولات گلخانه‌ای شوند.
این موارد فقط یک نمونه از آفات و بیماری‌هایی هستند که ممکن است در گلخانه‌ها با آنها مواجه شوید. برای مدیریت بهتر این مشکلات، استفاده از روش‌های پیشگیری، تشخیص زودرس، اقدامات درمانی و تهویه مناسب توصیه می‌شود. فروش فن گلخانه توسط شرکت‌های معتبر کمک زیادی به تهویه هوای گلخانه کرده و هوای آن را پاکسازی می‌کند.
آسیب حاصل از بیماری‌ها و حشرات در گلخانه
وجود بیماری‌ها و حشرات در گلخانه گ به محصولات صدمات جدی وارد می‌کند، شرکت های گلخانه سازی، برای کاهش آسیب و مشکلات ناشی از آفت زدگی گیاهان توصیه می‌کنند کشاورزان برای احداث گلخانه حتماً تمامی استانداردها را رعایت کنند. در بخش زیر به چند مورد از آسیب های حاصل از بیماری ها و حشرات گلخانه اشاره شده است:
- کاهش عملکرد: حشرات و بیماری‌ها به برگ‌ها، ساقه‌ها، ریشه‌ها و میوه‌ها آسیب رسانده و منجر به کاهش عملکرد محصولات می‌شود.
- کیفیت پایین محصولات: آفات و بیماری‌ها باعث تغییر در رنگ، شکل و طعم محصولات می‌شوند، که منجر به کاهش کیفیت و ارزش تجاری آنها می‌شود.
- افتادگی محصولات: در برخی موارد، حملات شدید حشرات و بیماری‌ها باعث ریزش محصولات یا از دست دادن آنها به‌طور کامل شود.
- خسارت به ساختار گیاهی: آفت زدگی باعث تخریب ساختار داخلی گیاهان می‌شود، از جمله ریشه‌ها و بافت‌های گیاهی، دستگاه جذب و تغذیه گیاه و…
- انتقال بیماری: حشرات بیماری‌ها را از یک گیاه به دیگری منتقل کنند، و باعث گسترش سریع بیماری‌ها در گلخانه می‌شود.
- خسارت مالی: هزینه‌های درمان و کنترل حشرات و بیماری‌ها، همچنین افت عملکرد و کیفیت محصولات، به ضررهای مالی قابل توجهی برای صاحبان گلخانه منجر می‌شود.
بهترین روش پاکسازی گلخانه از آفت زدگی
برای پاکسازی گلخانه از بیماری‌ها و حشرات بیماری‌زا، میتوانید از روش‌ها و راهکارهای زیر استفاده کنید:
- استفاده از مواد ضدعفونی که شامل الکل و ایدئال است.
- خاک آلوده به بیماری‌ها منشأ عفونت هستند. بنابراین تعویض و استفاده از خاک تمیز و غنی شده با کمپوست به کاهش خطر ابتلا به بیماری‌ها کمک می‌کند.
- حشرات و بیماری‌ها بیشتر در شرایط رطوبتی بالا رشد کرده، بنابراین حفظ سطح رطوبت مناسب در گلخانه به کاهش شانس ابتلا به بیماری‌ها کمک می‌کند. برای این منظور باید از پد سلولزی استفاده کرد.
- محصولات بیولوژیکی، از جمله حشره‌کش‌ها، قارچ‌کش‌ها و باکتری‌های مفیدی که به کنترل طبیعی بیماری‌ها و حشرات کمک می‌کنند.
- سیستم‌های آبیاری خوب و به‌روز به کاهش آب انتقالی بین گیاهان و در نتیجه کاهش انتقال بیماری‌ها را فراهم می‌کنند.
- پوشش‌های ضد حشرات و ضدبیماری‌ها که می‌توانند گیاهان را در برابر حملات حشرات و بیماری‌ها محافظت کنند.
چه آفت کش‌هایی در گلخانه‌ها برای پاکسازی گلخانه استفاده می‌شود؟
در گلخانه‌ها برای کنترل آفات و حشرات مختلف از انواع مختلفی از سموم و آفت‌کش‌ها استفاده می‌شود. بنابراین کشاورز به هنگام نصب گلخانه باید سموم و آفت کش‌های مختلف را به خوبی بشناسد. در بخش زیر به چند مورد از این آفت کش ها اشاره شده است:
- پیرترمترین (Pyrethrum): این ماده از گیاه پایوتوم تولید شده و به عنوان یک آفت‌کش طبیعی استفاده می‌شود. آنتومرهای آن به عنوان سموم تماسی و آفت‌کش عمل می‌کنند.
- نوویکومول (Neem oil): این روغن از درخت نیم استخراج شده و به عنوان یک آفت‌کش طبیعی استفاده می‌شود. اثرات آن، کاهش خواص تغذیه‌ای و مهار رشد حشرات است.
- باکیلوس تورینگینسیس (Bacillus thuringiensis): این باکتری به عنوان یک آفت‌کش بیولوژیکی عمل کرده و برای کنترل کرم‌های مختلف مفید است.
- سولفور میکرونیزه (Micronized sulfur): این ماده برای کنترل عفونت‌های قارچی و بیماریهای گیاهی مانند آلودگی سفیده گیاهان استفاده می‌شود.
- دیازینون (Diazinon): به عنوان یک اورگانوفسفات آفت‌کش عمل کرده و یک محصول شیمیایی بوده که برای کنترل حشرات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- کلرپیریفوس (Chlorpyrifos): یک اورگانوفسفات آفت‌کش و حشره کش است.
همه موارد ذکر شدن، دارای خصوصیات و مکانیسم‌های مختلفی برای کنترل آفات و حشرات هستند و نوع و زمان مصرف آن بر اساس فات رایج تعیین می‌شود.
کلام آخر
در این مطلب به مهمترین آفات و بیماری های گیاهان گلخانه ای اشاره شد. برای محاسبه هزینه ساخت گلخانه و آشنایی با شرایط ساخت گلخانه بهتر است با متخصصین و کارشناسان در تماس باشید. آنها استانداردهای مهم برای ساخت گلخانه و نگهداری از گل را در اختیار کشاورزان و باغداران قرار می‌دهند.
