خاک ایده آل برای گلخانه کدام است؟ گلخانه‌ها نقش بسیار مهمی در تولید محصولات کشاورزی در شرایط محیطی مختلف دارند. یکی از عوامل اساسی موفقیت گلخانه‌ها، استفاده از خاک مناسب است. خاک ایده‌آل برای گلخانه دارای خصوصیاتی مانند زهکشی مناسب، نرمی و زندگی‌پذیری بالا، حاوی مقدار مناسبی از مواد آلی و معدنی و توانایی نگهداری از رطوبت و تهویه مناسب است. انتخاب خاک مناسب به عنوان پایه اصلی گلخانه، تاثیر زیادی بر عملکرد و عمر مفید آن دارد. یکی از مراحل مهم احداث گلخانه آشنایی با خاک مناسب آن است.
مهمترین ویژگی‌های خاک گلخانه‌ای
مدیران شرکت های گلخانه سازی، معتقد هستند، باغداران به هنگام تاسیس گلخانه باید با خاک گلخانه‌ای آشنایی کافی داشته باشند. از نظر آنها مهمترین ویژگی‌های خاک گلخانه‌ای عبارتند از:
- خاصیت زهکشی مناسب: خاک گلخانه باید دارای خصوصیات زهکشی مناسب باشد تا اجازه دهد که زهکشی آب به خوبی انجام شده و از رطوبت زیاد و ریزش زمین جلوگیری شود.
- نرمی و نفوذ پذیری بالا: خاک باید نرم و قابل فشردگی باشد تا ریشه‌های گیاهان به راحتی در آن رشد کرده و تنفس مناسبی داشته باشند.
- حاوی مواد آلی و معدنی: خاک گلخانه حاوی مقدار مناسبی از مواد آلی و معدنی بوده و برای رشد و تغذیه گیاهان ضروری است.
- توانایی نگهداری از رطوبت: خاک توانایی نگهداری از رطوبت را داشته و در مواقع نیاز، آب را به صورت متوازن به ریشه گیاهان می‌رسانند.
- تهویه مناسب: خاک گلخانه ای باید دارای تهویه مناسب باشد تا اکسیژن به ریشه‌ها رسیده و از بروز مشکلاتی مانند پوسیدگی ریشه‌ها جلوگیری کند.
خاک گلخانه‌ای از چه عناصری تولید می‌شود؟
در طراحی ساخت گلخانه، مهمترین مرحله تهیه خاک مناسب است. خاک گلخانه‌ای مخلوطی از اجزا و عناصر مختلف بوده و شامل موارد زیر است:
✓پرلیت
این عنصر باعث افزایش تهویه خاک شده و رطوبت را به خوبی جذب می‌کند. ویژگی‌های آن شامل موارد زیر است:
- سبکی
- مقاومت در برابر فشار
- ایجاد ساختار مناسب برای ریشه‌ها
✓کوکوپیت
این جزء از پوست هسته‌های نارگیل تشکیل شده و برای افزایش تهویه و جذب رطوبت مناسب استفاده می‌شود. ویژگی‌های آن عبارتند از:
- قابلیت نگهداری آب
- ارائه مواد غذایی برای گیاهان
- مقاومت در برابر فشار
✓ترکیبات آلی
شامل موادی مانند کودهای آلی، کمپوست یا کودهای حاصل از بازیافت مواد آلی بوده و برای ارائه مواد غذایی و بهبود ساختار خاک استفاده می‌شود.
✓ترکیبات معدنی
شامل موادی مانند کودهای معدنی و سنگ‌های آهک، گچ و… بوده و برای ارائه عناصر غذایی مورد نیاز برای گیاهان استفاده می‌شود.
✓خاک لومی
این نوع خاک معمولاً به عنوان پایه استفاده شده و ویژگی‌های آن شامل موارد زیر است:
- غنی بودن در مواد آلی و عناصر معدنی
- تهویه مناسب
- زهکشی خوب
تمام موارد ذکر شده با درصدهای مناسب و اصولی با هم ترکیب شده‌اند تا یک خاک گلخانه‌ای ایده‌آل و استاندارد و با ویژگی‌های مورد نیاز برای رشد و تغذیه گیاهان ایجاد کنند.
همچنین بخوانید: پد سلولزی
در خاک گلخانه از چه کودهای شیمیایی و کودهای طبیعی استفاده می‌شود؟
از مهمترین تجهیزات گلخانه ای باید به خاک با کیفیت اشاره کرد. برای تقویت و مغذی کردن خاک گلخانه، می‌توان از کودهای شیمیایی و کودهای طبیعی استفاده کرد که شامل موارد زیر می‌شود:
- کود نیتروژنی (N): مانند نیترات نمکی، سولفات آمونیوم و اوره، که برای رشد سریع گیاهان و افزایش سبزه و برگ‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- کود فسفری (P): مانند سوپر فسفات، فسفات طبیعی و سوپر فسفات آمونیوم، که برای تقویت ریشه‌ها، تشکیل میوه و بذر و افزایش مقاومت در برابر بیماری‌ها استفاده می‌شود.
- کود پتاسیمی (K): مانند کلرید پتاسیم، سولفات پتاسیم و نیترات پتاسیم، که برای تنظیم فشار اسمزی گیاهان، افزایش مقاومت در برابر تنش‌های محیطی و افزایش محصول استفاده می‌شود.
- کودهای آلی: مانند کمپوست، کود مرغی، کود دامی، و کودهای گیاهی، که علاوه بر ارائه عناصر غذایی، بهبود ساختار خاک و افزایش تهویه خاک را فراهم می‌کنند.
- کودهای میکرو بیولوژیکی: مانند بیوفرتیلاز، میکروب‌های مفید را به خاک اضافه کرده و فرایندهای زیستی در خاک را بهبود می‌بخشد.
کودهای شیمیایی و طبیعی با هم ترکیب شده و به خاک گلخانه اضافه می‌شوند تا تغذیه و رشد بهتر گیاهان را تضمین کرده و بهبود کیفیت محصولات را فراهم کنند.
درصد رطوبت خاک گلخانه چقدر است؟
رطوبت خاک گلخانه باید در یک محدوده معینی باشد تا گیاهان بهترین رشد را داشته باشند. عموماً، درصد رطوبت خاک برای گیاهان در گلخانه بین 50% تا 70% وزن خاک است. اما این مقدار بر اساس شرایط نصب گلخانه، نوع گیاه، شرایط آب و هوایی و ویژگی‌های خاک متغیر است. برای اندازه‌گیری رطوبت خاک گلخانه، می‌توان از دستگاه‌های سنجش رطوبت خاک مانند سنسورهای رطوبت خاک استفاده کرد. دستگاه‌های پبشرفته با اندازه‌گیری رطوبت خاک به صورت دقیق و آنلاین، به کشاورزان کمک می‌کنند تا میزان آبیاری را بهینه کنند.
آبیاری خاک گلخانه باید به گونه‌ای باشد که رطوبت آن در محدوده مطلوب باقی بماند. برای این منظور، معمولاً از سیستم‌های آبیاری قطره‌ای یا سیستم‌های آبیاری بارانی با کنترلرهای خودکار استفاده می‌شود. این سیستم‌ها می‌توانند بر اساس داده‌هایی مانند نوع گیاه، شرایط آب و هوایی و رطوبت خاک، زمان و مقدار آبیاری را تنظیم کنند تا بهترین شرایط رشد برای گیاهان فراهم شود.
از ظاهر خاک گلخانه‌ای چگونه بفهمیم که خاک با کیفیت است؟
یکی از هزینه ساخت گلخانه تامین خاک مناسب برای گلخانه است. برای ارزیابی خاک ایده آل برای گلخانه، میتوانید به عوامل زیر توجه کنید:
- ساختار خاک: خاک با کیفیت دارای ساختاری خوب بوده و اجازه گردش هوا، آب و مواد مغذی را به گیاهان می‌دهد. خاک خوب باید لطیف و مخلوط با مواد آلی باشد.
- رنگ خاک: خاک با کیفیت معمولاً رنگ تاریک و غنی داشته و نشان از مملو بودن مواد آلی است.
- بوی خاک: خاک با کیفیت معمولاً بوی طبیعی خود را داشته و نشان وجود مواد آلی است. بوی نامطبوع نشان دهنده وجود مواد آلوده یا زهکشی نامناسب است.
- میزان رطوبت: خاک با کیفیت دارای مقدار مناسبی از رطوبت بوده تا گیاهان به اندازه کافی رطوبت را جذب کنند، ولی همزمان از آبیاری زیاد جلوگیری شود.
- پوشش گیاهی: حضور گیاهان سالم و با رشد خوب در خاک نشان دهنده کیفیت خاک باشد.
- تراکم خاک: خاک با کیفیت دارای تراکم مناسبی بوده و اجازه گردش هوا و رشد ریشه‌ها را می‌دهد، اما در عین حال بیش از حد فشرده نیست.
- ترکیبات معدنی: آنالیز شیمیایی خاک اطلاعاتی در مورد مقادیر نیتروژن، فسفر، پتاسیم و سایر عناصر مغذی موجود در خاک فراهم کند.
بخوانید: قیمت هیتر گلخانه
کلام آخر
در این مطلب به سوال خاک ایده آل برای گلخانه کدام است؟ پاسخ داده شد. برای آشنایی با شرایط تاسیس گلخانه و قیمت لوازم و اتصالات گلخانه ای میتوانید به سایت‌های معتبر مراجعه کرده و با کارشناسان به صورت مستقیم در ارتباط باشید.
