چرا جهت احداث گلخانه بسیار اهمیت دارد؟ جهت احداث گلخانه یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر عملکرد و بهره‌وری آن است. انتخاب جهت مناسب برای گلخانه تأثیر زیادی بر عملکرد گیاهان دارد. جهت‌گیری صحیح میزان نور خورشید دریافتی گیاهان را بهینه می‌کند، که برای رشد و توسعه آنها ضروری است. همچنین، جهت‌دهی مناسب میتواند بر دما و رطوبت داخل گلخانه تأثیر بگذارد، چرا که نور مستقیم خورشید میتواند دما را افزایش دهد و تنظیم رطوبت را تسهیل کند.
علاوه بر این، جهت‌گیری مناسب به کاهش تأثیر باد بر ساختار گلخانه کمک می‌کند و در نتیجه، مقاومت گلخانه در برابر شرایط جوی را افزایش می‌دهد. بنابراین، انتخاب جهت مناسب برای بهبود شرایط محیطی و بهره‌وری گیاهان ضروری است.
چرا جهت گلخانه مهم است؟
جهت گلخانه اهمیت زیادی دارد زیرا تأثیر مستقیم بر نور، دما، رطوبت و ساختار گلخانه می‌گذارد. در بخش زیر به صورت کامل به توضیح آن پرداختیم:
- میزان نور دریافتی: نور خورشید یکی از مهم‌ترین عوامل رشد گیاهان است. جهت قرارگیری گلخانه به گونه‌ای باید باشد که بیشترین میزان نور خورشید در طول روز به داخل آن بتابد.
- کنترل دما: جهت گلخانه بر میزان گرمای جذب شده از خورشید و در نتیجه دمای داخل گلخانه تأثیرگذار است. با انتخاب جهت مناسب می‌توان از گرمای بیش از حد در تابستان و سرمای زیاد در زمستان جلوگیری کرد.
- رطوبت: جهت گلخانه بر میزان تبخیر آب و در نتیجه رطوبت داخل گلخانه تأثیرگذار است. به همین دلیل رطوبت مناسب برای رشد بسیاری از گیاهان ضروری می باشد.
- مقاومت در برابر باد: جهت گلخانه باید به گونه‌ای باشد که کمترین مقاومت را در برابر بادهای غالب منطقه داشته باشد. بادهای شدید می‌توانند به اسکلت گلخانه آسیب رسانده و پوشش آن را پاره کنند.
عوامل موثر بر انتخاب جهت گلخانه
انتخاب جهت مناسب برای احداث گلخانه یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر عملکرد و بهره‌وری آن است. عواملی همچون میزان نور دریافتی، کنترل دما و رطوبت، مقاومت در برابر باد، عرض جغرافیایی، نوع محصول، بادهای غالب منطقه، توپوگرافی زمین و سایه اندازی ساختمان‌ها و درختان بر انتخاب جهت گلخانه تأثیرگذار هستند.
جهت قرارگیری گلخانه باید به گونه‌ای باشد که بیشترین میزان نور خورشید را دریافت کند و در عین حال در برابر بادهای شدید مقاوم باشد. همچنین، جهت گلخانه باید با توجه به نوع محصولی که قرار است در آن کشت شود، انتخاب گردد.
تجهیزات مورد نیاز برای گلخانه در جهت‌های مختلف
انتخاب تجهیزات مناسب برای گلخانه به عوامل مختلفی از جمله جهت گلخانه، نوع محصول، شرایط آب و هوایی و بودجه بستگی دارد. به طور کلی، تجهیزات مورد نیاز برای گلخانه‌های با جهت‌های مختلف مشابه هستند اما ممکن است برخی تفاوت‌های جزئی در نوع و ظرفیت آنها وجود داشته باشد. تجهیزات اصلی شامل سازه گلخانه، پوشش گلخانه، سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی، سیستم آبیاری، سیستم تهویه، سیستم روشنایی و تجهیزات کنترل محیطی است.
به عنوان مثال، گلخانه‌های رو به جنوب ممکن است به سیستم‌های سرمایشی قوی‌تری نیاز داشته باشند، در حالی که گلخانه‌های رو به شمال به سیستم‌های گرمایشی بیشتری احتیاج دارند. انتخاب تجهیزات مناسب به شما کمک می‌کند تا محیطی مطلوب برای رشد گیاهان فراهم کرده و بازدهی گلخانه خود را افزایش دهید.
تاثیرات جهت گلخانه بر اقلیم داخلی
جهت گلخانه به طور مستقیم بر شرایط اقلیمی داخل آن تأثیر می‌گذارد .زاویه تابش خورشید بر سطوح مختلف گلخانه، میزان انرژی دریافتی و توزیع آن را در داخل گلخانه تعیین می‌کند .جهت گلخانه همچنین بر میزان سایه اندازی و جریان هوا در داخل گلخانه تأثیرگذار است. در نتیجه، جهت گلخانه میتواند بر دما، رطوبت، نور و تهویه داخل گلخانه تأثیر بگذارد.
برای مثال، گلخانه‌هایی که رو به جنوب قرار دارند، در مناطق معتدل در زمستان نور خورشید بیشتری دریافت می‌کنند و دمای داخلی آنها بالاتر است. در مقابل، گلخانه‌هایی که رو به شمال قرار دارند، نور خورشید کمتری دریافت می‌کنند و ممکن است به سیستم‌های گرمایشی بیشتری نیاز داشته باشند.
جهت گلخانه و فصول مختلف سال
جهت‌گیری گلخانه در فصول مختلف سال تأثیرات متفاوتی دارد و باید بر اساس نیازهای هر فصل تنظیم شود:
- تابستان: در فصل تابستان، جهت شمالی-جنوبی به خاطر کاهش تابش مستقیم خورشید بر روی سقف گلخانه و کاهش دمای داخلی، مناسب تر می باشد.
- زمستان: در فصل زمستان، جهت شرقی-غربی به دلیل افزایش مدت زمان تابش خورشید بر روی سقف گلخانه و افزایش دمای داخلی، مناسب‌تر است.
انتخاب جهت گلخانه بر اساس نوع محصول
نوع محصول کشت‌شده در گلخانه تأثیر زیادی بر انتخاب جهت گلخانه دارد. گیاهانی که به نور زیاد و مستقیم نیاز دارند، مانند گوجه‌فرنگی و خیار، به جهت‌گیری گلخانه به سمت جنوب یا جنوب-شرق نیاز دارند تا حداکثر نور خورشید در طول روز دریافت کنند. این جهت‌گیری به افزایش رشد و باروری این گیاهان کمک می‌کند.
برعکس، گیاهانی که به نور کمتر و غیرمستقیم احتیاج دارند، مانند کاهو و سبزیجات برگ‌دار، نیاز به نور ملایم‌تر دارند و می‌توان گلخانه را به سمت شرق-غرب یا با سایه‌بان‌های مناسب تنظیم کرد تا نور به طور یکنواخت توزیع شود. با توجه به نیاز نوری هر محصول، جهت‌گیری گلخانه باید به گونه‌ای انتخاب شود که بهترین شرایط نوری را برای رشد بهینه گیاهان فراهم کند، که به افزایش کیفیت و بازده محصول کمک می‌کند.
تأثیر جهت گلخانه بر سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی
انتخاب جهت مناسب برای گلخانه میتواند به طور قابل توجهی بر عملکرد سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی تأثیر بگذارد. برای مثال:
- گلخانه‌های رو به جنوب: در مناطق معتدل، گلخانه‌های رو به جنوب در زمستان از بیشترین میزان نور خورشید بهره‌مند می‌شوند و به این ترتیب، نیاز به سیستم‌های گرمایشی کمتری دارند. اما در تابستان، ممکن است نیاز به سیستم‌های سرمایشی قوی‌تری داشته باشند.
- گلخانه‌های رو به شرق و غرب: این گلخانه‌ها در طول روز نور خورشید را به طور یکنواخت‌تر دریافت می‌کنند و می‌توانند برای بسیاری از محصولات مناسب باشند. اما در مناطق گرم و خشک، ممکن است در ساعات اوج گرما نیاز به سایه‌اندازی یا سیستم‌های خنک‌کننده داشته باشند.
انتخاب پوشش گلخانه بر اساس جهت
انتخاب پوشش مناسب برای گلخانه، یکی از عوامل کلیدی در موفقیت کشت گلخانه‌ای است .این انتخاب به طور مستقیم با جهت گلخانه و شرایط آب و هوایی منطقه ارتباط دارد. پوشش‌های مختلف، میزان انتقال نور، عایق حرارتی و دوام متفاوتی دارند. برای مثال، در گلخانه‌هایی که رو به جنوب قرار دارند و در مناطق گرم و خشک واقع شده‌اند، استفاده از پوشش‌هایی با عایق حرارتی بالا و قابلیت کاهش تابش مستقیم نور خورشید توصیه می‌شود.
در مقابل، در گلخانه‌هایی که در مناطق سردسیر و با نور کم واقع شده‌اند، پوشش‌هایی با شفافیت بالا و قابلیت جذب حداکثری نور خورشید مناسب‌تر هستند. به طور کلی، انتخاب پوشش باید به گونه‌ای باشد که ضمن تأمین نور کافی برای رشد گیاهان، از اتلاف انرژی و تغییرات دمایی ناگهانی در داخل گلخانه جلوگیری کند.
همچنین بخوانید: قیمت فن سیرکوله گلخانه
جمع بندی
انتخاب جهت مناسب برای احداث گلخانه یکی از مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار بر عملکرد و بهره‌وری آن است. جهت گلخانه به طور مستقیم بر میزان نور دریافتی، دما، رطوبت، و تهویه داخل گلخانه تاثیر می‌گذارد. به طور کلی، انتخاب جهت و پوشش مناسب گلخانه، بهینه سازی شرایط محیطی داخل گلخانه و دستیابی به بهترین عملکرد را ممکن می‌سازد.
